نئو اخباری گری
سمه تعالی
✍️✍️✍️تاملی در باب اخباری گری نوین و مصادیق بیشتری برای این گفتمان
استاد مطهری در جایی می فرماید معتزله خود را مکتب عقل می نامیدند و اشاعره خود را مکتب سنت و حدیث. ولی چه خدماتی که اعتزال به اخبار و سنت کرد و چه فجایعی که اشعریت برای این دو آفرید.
اولین مشکلی که در مقام تبیین اکثرا و در مقام تحقیق بعضا مانع شناخت حقیقت می شود اسامی و عناوین است. لذا اولین مرحله برای گذار از روح اخباری گری همین است اصلا در شناخت ماهیت اخباری گری و اصولی گری باید از شیوه اصولی پیروی کرد و الا در همین شناخت هم دچار اخباری گری می شویم و می گوییم خوب طبق اخبار اشعریون اهل سنت هستند و معتزله اهل عقل و با یک تحلیل اخباری (بخوانیم قشری) خواهیم گفت اگر قرار بود عقل مبنا باشد پس چرا انبیا مبعوث شدند؟ بنا براین سریع خواهیم گفت پس ما طرفدار اشعریت هستیم در حالی که همه حرف معتزله هم همین بود هرچند خودشان به جهت دیگری اشکال دارند ولی از منظر بحث ما اشکالی ندارند و با ما هم مسیر هستند که عقل برای شناخت درست اخبار نه برای خودش. اتفاقا به قول شهید مطهری معتزله بیشتر به سنت خدمت کردند تا اشاعره. این که اخباری ها روی هر کفنی می نوشتند اسماعیل یشهد ان لا اله الا الله و وقتی به آن ها اعتراض می شد که این فرد غضنفر است نه اسماعیل می گفتند امام صادق نوشته اسماعیل ما هم تعبد می کنیم! خوب این جا حرف این است که آقایان اخباری عزیز شما به وهم خودتان تعبد کرده اید نه به امام صادق یعنی ما اصولی ها از شما بیشتر امام صادقی هستیم چون منظور ایشان کلی بوده برای هر فردی باید نام خودش را روی کفن نوشت که یشهد ان لا اله الا الله.
امروز هم ما گرفتار این مساله هستیم در عالم سیاست یک عده اسمشان اصلاح طلب است که ای بسا این ها اصول گرا به مبانی غرب هستند و کسانی اسمشان اصول گرا است که ای بسا حقیقتا اصلاح طلب هستند. غرب می گوید آزادی و اخباریون خودمان که بعضا هم اساتید برجسته ای هستند از آن تقلید می کنند در حالی که این آزادی نیست اسارت است.
لذا ما در ابعاد مختلف گرفتار این روح اخباری گری هستیم :
اول در شناخت خودمان : اگر کسی بر اساس اتزعم انک جرم صغیر با خود برخورد کرد این فرد اصل خودش را شناخته و همیشه به دنبال رشد است و الا اگر رفتارهای ناشایست خود را مبنای شناخت خود قرار دهد دچار روح اخباری گری در تربیت خود می شود و لذا گرفتار ناامیدی و افسردگی و تنبلی و ...
دوم در شناخت دیگران : امام خمینی حقیقتا یک اصولی بود چون انسان ها را با فطرت و سرشت و قواعد خلقت شان می شناخت لذا دچار اشتباه نمی شد که اهل مشروب و کاباره هرگز هدایت نخواهند شد. از اخبار وضع موجود نتیجه نمی گرفت که اوضاع خراب است و وقت انقلاب نیست.
سوم در شناخت اولیاء : ما در شناخت امام و رهبری و شهید مطهری و بزرگان دین دچار اخباری گری هستیم مثلا فکر می کنیم اگر اقا الان فرمود اقتصاد مقاومتی یعنی این یک حکمی است جدا از سایر احکام ایشان و غیر مرتبط به بقیه و ناسخ بقیه سریع نتیجه می گیریم که بساط کارهای تربیتی باید جمع شود و به این مهم بپردازیم در حالی که اگر اصولی باشیم می دانیم ایشان در ادامه فلسفه بعثت انبیا دارند به این مطلب اشاره می کنند یعنی این یک عرصه جدید است نه یک راهبرد جدید و طریق جدید لذا دچار اشتباه می شویم در دانشگاه ها و حوزه ها و ادارات و ... تبلیغ می کنیم که همه بروند کارگاه تولیدی بزنند چرا؟ چون اصولی نیستیم نمی دانیم فرمایشات آقا در یک منظومه است و اهم و مهم دارد و محکماتی مثل عدل دارد که هرچیز را در جای خود می بیند وقتی می گوید اقتصاد مقاومتی یعنی هر شغلی باید نسبت به وظیفه اصلی خودش برای این عرصه نقش تعریف کند اصلا هر کس باید کار خودش را درست انجام بدهد نه این که کار اصلی اش را رها کند و مستقیما مثلا به تولید دام و کشاورزی و صنعت بپردازد...البته مصادیقی که عرض می کنم قابل مناقشه است اگر کسی اخباری تحلیل کند دوباره دچار مشکل می شود کلا فهم منظورها و داب اصلی ولی جامعه یعنی اصولی بودن و در مقابل فهم قشری و بدون مبنا و بدون نظام معرفتی و بدون اهم و مهم یعنی اخباری گری....