مغالطه امضایی و تاسیسی

✍️✍️✍️مغالطه امضایی و تاسیسی (در خصوص مناظره اخیر شبکه افق) 

یک اشتباه بزرگ متاسفانه به خورد مردم ما و خصوصا علمای ما بعضا رفته است که با تفکیک احکام دین به امضایی و تاسیسی می خواهند به نوعی برخی احکام الهی را کم رنگ، غیر قابل اعتنا ، وابسته به جامعه آن روز شبه جزیره ، به خاطر مصلحت عربها و ... جلوه دهند در حالی که این تقسیم بندی البته واقعی ، برای کمک به فهم دیگری از دین است نه این نوع نتیجه گیری ها...
باید بدانیم که اسلام دین ابراهیمی است یعنی اخرین دینی که خداوند آن را جهانی اعلام کرده بود. بر خلاف تصور رایج که فکر می کنند دین مسیحیت آخرین دین جهانی بوده است ،مسیحیت و یهود دین مخصوص بنی اسرائیل بوده و این دین حضرت ابراهیم است که عملا آخرین دین جهانی خداوند قبل از اسلام شمرده می شود.
لذا عرب ها که در گذشته یک گروه از پیروان دین ابراهیم را تشکیل داده بودند و به دلیل مرکزیت مکه و اهمیت حج ابراهیمی ، خود به خود نوعی سیادت برای خود قائل شده بودند برخی سنت های ابراهیمی را در خود حفظ کرده بودند مثل احکام معاملات ، حج ، احکام خانواده را داشتند البته که این ها را هم دست کاری کرده بودند ولی به هر حال اصل قضیه برقرار بود. امضای اسلام به برخی سنت های آن ها به معنای امضای جاهلیت نبود که متاسفانه برخی علمای ما هم دچار این خلط شده اند بلکه امضای سنت های ابراهیمی باقیمانده در عرب ها بود بنابر این اسلام هیچ چیزی از جاهلیت را امضا نکرده است که ما بگوییم برخی احکام اسلام امضایی هستند و از اهمیت کمتری نسبت به احکام تاسیسی برخوردارند...
این اشتباه و مغالطه بزرگ به شدت گمراه کننده است ...
مثل این است که شما مثلا به یک جامعه مشرک وارد شوید و سنت های آن ها را ببینید و متوجه شوید که که مثلا آن ها نسبت به عهد و پیمان های خود وفادار هستند و این رفتار آن ها را تایید کنید آیا این به معنای این است که رفتار آن جامعه را از حیث مشرک بودن آن تایید کرده اید یا از حیث این که این رفتار غیر مشرکانه است و معقول است؟ یعنی اگر می دیدید که آن ها اهل وفای به عهد نیستند این قانون را تاسیس نمی کردید؟ چرا حتما تاسیس می کردید.پس امضایی بودن برخی احکام اسلام به این معنی است که اگر در فرهنگ اعراب وجود نداشت حتما تاسیس می شد و این نکته برای تحلیل ما از احکام دین راهنمای مهمی است.